AMD - zwyrodnienie plamki

AMD (ang. Age-related Macular Degeneration), czyli zwyrodnienie plamki związane z wiekiem jest przewlekłą i postępującą chorobą oczu, która prowadzi do ciężkiego centralnego uszkodzenia wzroku a w konsekwencji nieleczenia do całkowitej ślepoty.

Ok. 1,9 mln osób w Polsce choruje na zwyrodnienie plamki związane z wiekiem i co roku przybywa ok. 22 tys. chorych.

Jakie są objawy?

• w pierwszej fazie choroby pojawia się utrudnione czytanie
• krzywienie się linii prostych
• falujące, zdeformowanie kształty obserwowanych przedmiotów
• wrażenie zmiany wielkości oglądanych przedmiotów
• obserwowanie bladych i mniej kontrastowych kolorów
• obserwowanie mroczków w centralnym polu widzenia
• na początku mniejsze a potem znaczne obniżenie ostrości wzroku w patrzeniu na wprost (uszkodzone widzenie centralne)
• w zaawansowanym stadium pojawia się ciemna plama w środku pola widzenia

Pobierz Test Amslera i sprawdź swój wzrok!

Na czym polega choroba AMD?

Zwyrodnienie plamki żółtej polega na uszkodzeniu lub zaniku fotoreceptorów (komórek światłoczułych) odpowiedzialnych za odbiór wrażeń świetlnych, postrzeganie kształtów i kolorów w centralnej części siatkówki, czyli plamce żółtej. Taki proces może ostatecznie doprowadzić do ślepoty.

Kto jest narażony na AMD?

Przyczyna zwyrodnienia plamki nadal nie jest całkowicie wyjaśniona. Na pewno wiemy, że jest to główna przyczyna upośledzenia wzroku w krajach wysoko rozwiniętych (50% społeczeństwa, nie licząc wad wzroku).

Wiemy też, że zwyrodnienie plamki najczęściej dotyka:

• osób po 50. r.ż.
• ludzi o jasnej karnacji
• kobiet
• osób z jasnymi tęczówkami
• kiedy w rodzinie ktoś choruje/chorował na AMD
• palących papierosy
• osób z otyłością
• przy nadwzroczności
• ludzi ze schorzeniami sercowo-naczyniowymi
• kiedy oczy są wystawione na przewlekłą ekspozycję na światło widzialne

Sprawdź czy Twoje oczy są bezpieczne! Umów się na wizytę!

Jakie są postacie AMD?

W zwyrodnieniu plamki związanego z wiekiem wyróżniamy dwie postacie: suchą i mokrą (wysiękową). Postać mokra jest już zaawansowanym stadium choroby i prawie zawsze poprzedza ją postać sucha.

Postać sucha AMD jest najczęściej występującym stadium wśród osób chorych na zwyrodnienie plamki i dotyczy ok. 80-90% przypadków. Charakteryzuje się wolniejszym przebiegiem i stopniowym ograniczeniem centralnego pola widzenia. Jest łagodniejszym stanem choroby rozwijającym się w ciągu miesięcy lub lat. Niestety rozwijająca się choroba może przekształcić się w zaawansowane stadium wysiękowe, a chory nawet może sobie nie zdawać sprawy, że choruje, ponieważ we wczesnym stadium niewyraźne widzenie najczęściej dotyczy najpierw jednego oka. Drugie oko w tym czasie “nadrabia” jakość widzenia. W postaci suchej AMD w obrazie klinicznym siatkówki występują tzw. druzy. Są to żółtawe złogi produktów przemiany materii siatkówki, które skupiają się w okolicy plamki żółtej powodując zaburzenia widzenia. Postać sucha może się również charakteryzować tzw. zanikiem geograficznym (zaawansowana postać sucha). W obrazie siatkówki wygląda on jako ograniczony, owalny obszar w plamce spowodowany zanikaniem fotoreceptorów i naczyń włosowatych naczyniówki. Zanik powoduje spadek ostrości widzenia.

Postać mokra (wysiękowa) AMD występuje rzadziej i dotyczy 10-20% chorych na zwyrodnienie plamki. Jednak przebieg tego stadium jest gwałtowny, powodując nagłą i rozległą utratę wzroku nawet w ciągu kilku tygodni. Najpierw chory widzi „falujące” linie proste a z czasem przed oczyma pojawia się szara lub czarna plama. Ta postać ma znacznie gorsze rokowania i wymaga wdrożenia natychmiastowej terapii. W postaci wysiękowej AMD w oku rozwijają się nowe, patologiczne naczynia krwionośne powodując uniesienie siatkówki, dlatego obserwujemy falowanie linii prostych i kształtów. Następnie te cienkie, nowoutworzone naczynka pękają i rozlewają krew pod siatkówką, prowadzi to do zniszczenia jej prawidłowej struktury, co daje obraz ciemnej plamy przed oczami. Powstawanie nowych naczynek jest spowodowane zwiększoną aktywnością czynnika wzrostu śródbłonka naczyniowego (VEGF- vascular endothelial growth factor).

Należy pamiętać, że wczesne stadium suche prawie zawsze przechodzi w zaawansowaną formę, jednak specjaliści nie są w stanie określić w przypadku każdego pacjenta czy i kiedy postać sucha przekształci się w postać mokrą AMD.

Jak diagnozować AMD?

Właściwymi badaniami do zdiagnozowania zwyrodnienia plamki oraz precyzyjnego ustalenia stadium choroby, oprócz podstawowego wywiadu i badania okulistycznego są Optyczna Koherencyjna Tomografia siatkówki (OCT plamki), microangiografia nieinwazyjna Angio-OCT oraz angiografia fluoresceinowa (FA) według wskazań lekarza okulisty.

Badanie OCT plamki to badanie obrazowe siatkówki za pomocą tomografu nowej generacji 3D DRI OCT Triton, który umożliwia uzyskanie znacznie większej szybkości skanowania, dużo lepszej penetracji struktur oka oraz uzyskanie lepszej końcowej rozdzielczości uzyskiwanych obrazów. Dzięki temu jesteśmy w stanie precyzyjnie diagnozować i monitorować zmiany w obrębie siatkówki. OCT jest metodą nieinwazyjną, bezbolesną i bezpieczną.

Microangiografia nieinwazyjna Angio-OCT to badanie wykonywane na tym samym precyzyjnym urządzeniu DRI OCT Triton, całkowicie nieinwazyjne, bez konieczności podawania kontrastu. Polega na ocenie najwcześniejszych zmian w obrębie siatkówki oka, monitorowaniu przebiegu choroby oraz skuteczności leczenia.

Angiografia fluoresceinowa (FA) to badanie kontrastowe naczyń krwionośnych w obrębie dna oka przeprowadzane w celu określenia nieprawidłowości w naczyniach siatkówki i naczyniówki oraz diagnozy uszkodzeń plamki żółtej. Wymagana jest zgoda internisty na wykonanie badania.

Terapia rewitalizacji siatkówki 2RT

Jak leczyć zwyrodnienie plamki?

Istotną kwestią w leczeniu AMD jest wczesna diagnoza. Dzięki zastosowaniu nowoczesnej i rewolucyjnej terapii laserem 2RT we wczesnym stadium choroby postaci suchej zyskujemy możliwość utrzymania dobrego wzroku do końca życia. Chorobę można zatrzymać już na początku!

Zabieg laserowej rewitalizacji siatkówki 2RT – wykorzystywany w terapii wczesnego suchego AMD to bezbolesny, nieinwazyjny zabieg laserowy, który stymuluje naturalny proces regeneracji nabłonka siatkówki. Nanosekundowe (krótsze niż milisekundowe) impulsy światła laserowego o niskiej energii pobudzają komórki do odbudowy – powstają nowe, całkiem zdrowe, przy jednoczesnej ochronie wrażliwych struktur oka i bez termicznych uszkodzeń sąsiednich komórek. Obserwujemy wtedy znaczne zmniejszenie lub/i zanik druzów oraz poprawia się transport substancji odżywczych do siatkówki oka.

Jak przebiega zabieg 2RT?

Sam zabieg trwa około 10 minut i nie wymaga od pacjenta specjalnego przygotowania. W naszym Centrum całą procedurę terapii 2RT (kwalifikacja i zabieg) można wykonać tego samego dnia. Przed zabiegiem oko zakrapla się specjalnymi kroplami i zakłada soczewkę kontaktową. Podczas zabiegu słyszalne są kliknięcia i mogą być widoczne błyski światła wiązki celowniczej kierującej we właściwe miejsce impuls lasera. Po zabiegu można wrócić do codziennych czynności, jednak nie zalecamy prowadzenia samochodu z powodu rozszerzenia źrenic wywołanego kroplami. Efekty terapii możemy zauważyć po 3 do 6 miesięcy po zabiegu. Nabłonek siatkówki musi mieć czas na regenerację. Po zabiegu należy się zgłosić na wizyty kontrolne, najpierw po 3 a następnie po 6 miesiącach. Badania pokazują, że zastosowanie terapii we wcześniejszej fazie postaci suchej AMD przynosi lepsze rezultaty, aż do cofnięcia zmian włącznie.

Niewątpliwą zaletą terapii 2RT jest jej bezpieczeństwo i dobre rezultaty. Badania kliniczne nie wykazały do tej pory żadnych komplikacji i efektów ubocznych. Laser 2RT dzięki bardzo krótkim nanosekundowym impulsom, nie doprowadza do uszkodzeń termicznych zdrowych komórek. Bardzo ważna w całym procesie terapii laserem 2RT jest kwalifikacja pacjenta. Nasza placówka jako jedna z niewielu w Polsce posiada certyfikację na wykonywanie terapii laserowej rewitalizacji siatkówki 2RT i przestrzega międzynarodowych procedur terapii.

Iniekcje doszklistowe anty-VEGF

Iniekcje doszklistkowe preparatami anty-VEGF – obecnie najpowszechniejsza i najskuteczniejsza metoda leczenia wysiękowej postaci AMD inhibitorami czynnika wzrostu śródbłonka naczyniowego. Iniekcje doszklistkowe wykonuje się ultracienką igłą, którą wprowadza się do ciała szklistego – galaretowatej substancji wypełniającej gałkę oczną, stąd nazwa zabiegu. Podczas zabiegu nie odczuwa się bólu, ponieważ oko jest poddane znieczuleniu. Głównym celem iniekcji doszklistkowej jest spowolnienie lub zatrzymanie wzrostu nieprawidłowych naczyń krwionośnych a tym samym postępu choroby, a w niektórych przypadkach nawet poprawy widzenia. Aby leczenie przyniosło rezultaty, konieczna jest seria zastrzyków, których ilość, odstępy wstrzyknięć i czas kuracji określa lekarz. Specjalista zleca odpowiedni lek anty-VEGF.

W Centrum Okulistycznym Świat Oka kwalifikacje do leczenia preparatami anty-VEGF oraz iniekcje doszklistkowe wykonuje

dr hab. n. med.
Joanna Gołębiewska, prof. UŁa

Specjalista okulistyki
Dyrektor ds. medycznych

Cennik

Przeczytaj więcej o zwyrodnieniu plamki (AMD) na naszym blogu

Terapia 2RT – laserowe leczenie zwyrodnienia plamki żółtej (AMD)

Wraz z postępem medycyny jesteśmy w stanie skutecznie kontrolować, a nawet całkowicie wyleczyć coraz więcej chorób, które kiedyś nieuchronnie prowadziły do utraty wzroku. Niestety nie wszystkie schorzenia udało się opanować i nadal sprawiają problemy w leczeniu, pozbawiając chorych ich najcenniejszego ze zmysłów. Właśnie taką chorobą jest zwyrodnienie plamki żółtej, znane również jako AMD (z angielskiego Age-Related Macular Degeneration), stanowiące główną przyczynę ślepoty wśród pacjentów po 60 roku życia.

Co wykrywa badanie OCT i jak przebiega?

Wśród nowoczesnych badań okulistycznych często wymienia się badanie OCT. Z jego pomocą można wykryć niektóre schorzenia w obrębie oka. To bardzo dokładna procedura, a na jej korzyść dodatkowo przemawia również fakt, że jest całkowicie bezinwazyjna i bezkontaktowa, co nie powoduje stresu u pacjenta podczas jej przeprowadzania.

Zwyrodnienie plamki AMD – odmiany i metody leczenia

Jedną z chorób okulistycznych, które wymagają odpowiedniej diagnozy, a następnie właściwego leczenia, jest zwyrodnienie plamki, popularnie określane jako AMD. Choroba ta może dosięgnąć każdego, dlatego warto mieć świadomość, na czym polega i w jaki sposób można poddać się leczeniu, jeśli nas ona dotyczy.

Genetyczne uwarunkowania w chorobie AMD*

AMD czyli zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem jest wiodącą przyczyną nieodwracalnej utraty widzenia w krajach rozwiniętych. Obecnie u blisko 2 milionów Amerykanów zdiagnozowano AMD. Szacuje się, że liczba ta podwoi się przez najbliższe 2 dekady.

Opieka nad pacjentami z AMD w czasie pandemii koronawirusa

Osoby chorujące na zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem (AMD) mogą czuć się zaniepokojone tym, czy otrzymają właściwą opiekę okulistyczną w trakcie obecnej pandemii. Dlatego eksperci z Amerykańskiej Akademii Okulistyki oraz Amerykańskiego Stowarzyszenia Chorób Plamki Żółtej opublikowali zalecenia na czas pandemii skierowane specjalnie dla osób chorujących na AMD.

Iniekcje doszklistkowe – to nie boli!

Słowo iniekcja, czyli zastrzyk, zazwyczaj nie budzi pozytywnych skojarzeń. Trudno znaleźć kogokolwiek, kto z przyjemnością poddawałby się kłuciu, ale najczęściej jest to kluczowy środek do zdrowotnego celu.