Wady wzroku
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podaje, że wśród 217 mln ludzi na świecie, którzy posiadają umiarkowane i poważne zaburzenia widzenia, aż 53% to osoby z nie skorygowaną wadą refrakcji, krótkowzrocznością, dalekowzrocznością i astygmatyzmem.
Szacuje się, że wśród nas jest 1,6 miliarda ludzi z krótkowzrocznością i ta liczba stale rośnie. Żyjemy w czasach epidemii krótkowzroczności – wady wzroku, która nie skorygowana nie pozwala nam widzieć wyraźnie z daleka. Wskazuje się, że do roku 2020 krótkowidzów ma być aż 2,5 miliarda! Stanowi to 35% całej populacji.
Jeżeli dołożymy do tego prezbiopię (starczowzroczność) to można stwierdzić, że stajemy się pokoleniem okularników.
Każdy z nas raz w roku powinien zostać przebadany przez optometrystę i okulistę. Perfekcyjne pomiary narządu wzroku i prawidłowa korekcja wad wzroku, uwzględniające widzenie przestrzenne nie tylko poprawia komfort naszego życia i zapewnia precyzyjną ostrość wzroku, ale pozwala na pełne korzystanie z naszego najważniejszego zmysłu.
Krótkowzroczność (myopia) to wada wzroku polegająca na wyraźnym widzeniu przedmiotów znajdujących się blisko, a niewyraźnie tych w dalszej odległości. Jedną z głównych przyczyn powstawania krótkowzroczności jest brak przerw w pracy wzrokowej w bliskich odległościach (ze smartfonem, tabletem, komputerem) i praca przy słabym oświetleniu. Często też ma podłoże genetyczne.
Dalekowzroczność/nadwzroczność (hyperopia) to przeciwieństwo krótkowzroczności. Wtedy przedmioty w odległości widzimy wyraźnie, a te blisko będą zamazane. Wada prawdopodobnie ma podłoże genetyczne, lecz może być również spowodowana długoletnią cukrzycą.
Astygmatyzm to wada wzroku wywołana zaburzeniem osi obrotowej gałki ocznej, w której zaburzenia widzenia występują zarówno w bliskich jaki i dalekich odległościach. Bardzo często występuje u osób z krótko- , daleko- czy starczowzrocznością i dotyczy prawie połowy z nas. Najczęstszą przyczyną jest nieprawidłowa budowa przedniej powierzchni rogówki, rzadziej soczewki lub czasami deformacja gałki ocznej poprzez ucisk (np. przez zmiany nowotworowe lub zmiany w mięśniach gałkoruchowych).
Starczowzroczność (prezbiopia) jest dolegliwością, która po 40. roku życia dotyczy każdego z nas. Spowodowana jest starzeniem się organizmu. Soczewka z wiekiem staje się mniej elastyczna i traci zdolność akomodacji. W prezbiopii przedmioty w bliskiej odległości stają się zamazane i musimy je oddalać od oczu, żeby lepiej widzieć.
Różnica między lekarzem okulistą, optometrystą i ortoptystą?
Lekarz okulista zajmuje się głównie diagnozowaniem i leczeniem chorób oczu oraz szeroko pojętą profilaktyką.
Z kolei optometrysta zajmuje się szczegółowymi pomiarami oraz korekcją i profilaktyką wad wzroku i widzenia obuocznego. W procesie rehabilitacji układu wzrokowego stosuje okulary, soczewki kontaktowe, pryzmaty oraz inne przyrządy optyczne. Dodatkowo może też zalecić i przeprowadzić terapię widzenia poprzez ćwiczenia mające na celu usprawnienie lub skorygowanie układu wzrokowego.
Podczas każdej wizyty optometrysta sprawdza stan układu wzrokowego pacjenta w poszukiwaniu odstępstw od normy i zaleca odpowiednie postępowanie. W trakcie wizyty przeprowadza także badanie w lampie szczelinowej i w razie potrzeby kieruje go na dalszą diagnostykę okulistyczną.
Kiedy umówić się do lekarza okulisty, a kiedy do optometrysty?
Jeśli występuje ból oczu, widoczne jest ich zaczerwienienie, obrzęk, wydzielina lub pojawiły się nagłe zaburzenia widzenia to należy jak najszybciej zgłosić się na badanie do lekarza okulisty.
Jeśli problemem jest nieostre widzenie do dali lub do bliży, zmęczenie wzroku, dwojenie obrazu, „uciekające oko”, ból oczu lub głowy pojawiający się po wysiłku wzrokowym, to powinniśmy umówić się na badanie optometryczne.
Jeśli okulista bądź optometrysta stwierdzi u pacjenta występowanie zaburzeń układu wzrokowego wymagających treningu wzrokowego, wtedy pacjent jest kierowany przez specjalistę na konsultację ortoptyczną.
Od jakiego wieku dziecko może być badane u optometrysty?
Do optometrysty możemy umówić dziecko od 4 roku życia, ale tylko po wcześniejszym badaniu u okulisty pediatrycznego. Na badanie optometryczne umawiamy dziecko w innym terminie niż badanie u okulisty pediatrycznego, ponieważ lekarz okulista będzie podawał dziecku krople rozszerzające źrenice i porażające akomodację, a badanie optometryczne wykonuje się przy nie rozszerzonych źrenicach.
Powyżej 6 roku życia dziecko może być od razu umawiane do optometrysty, a w następnej kolejności (nawet tego samego dnia) do lekarza okulisty:
- do 10 roku życia do okulisty pediatrycznego
- powyżej 10 roku życia do okulisty dla dorosłych
Czy optometrysta może wystawić receptę na leki lub zaświadczenie do prawa jazdy?
Uprawnienia do wystawianie recept na leki lub zaświadczeń do prawa jazdy posiadają tylko lekarze okuliści, dlatego w tym celu należy zgłosić się na badanie do lekarza okulisty.