Zalecenia dla okulistów w czasie pandemii COVID-19

Zgodnie z wynikami dwóch ostatnio przeprowadzonych badań klinicznych wirus SARS-CoV-2 poza objawami infekcji dróg oddechowych o różnym stopniu nasilenia, może powodować również zapalenie spojówek. W pierwszym z tych badań1, którego wyniki opublikowano w Journal od Medical Virology w lutym 2020, spośród 30 pacjentów hospitalizowanych z powodu COVID-19 w Chinach, u jednego wystąpiło zapalenie spojówek. U tego pacjenta stwierdzono obecność wirusa SARS-CoV-2 w wydzielinie w worku spojówkowym. W drugim, większym badaniu2, opublikowanym w New England Journal of Medicine w lutym 2020, wśród 1099 pacjentów z potwierdzoną laboratoryjnie chorobą COVID-19, z 30 szpitali w Chinach, u 9 z nich (0.8%) stwierdzono występowanie zapalenia spojówek.

Z przytoczonych badań wynika ze wirus SARS-CoV-2 może powodować zapalenie spojówek, choć nie jest to częsty objaw zakażenia tym wirusem. Stwierdzono również, że do transmisji wirusa może dojść poprzez kontakt aerozolu zawierającego wirusa ze spojówkami osoby zdrowej. Dlatego Światowa Organizacja Zdrowia, WHO, podczas kontaktu z osobami potencjalnie zakażonymi SARS-CoV-2 zaleca ochronę nie tylko nosa i ust ale również oczu, najlepiej za pomocą szczelnych gogli.

W celu ograniczenia transmisji wirusa American Academy of Ophthalmology zaleca następujące środki ostrożności w gabinetach okulistycznych:

1. pacjenci umówieni na planowe, rutynowe kontrole okulistyczne, a także pacjenci bez pilnej potrzeby wizyty okulistycznej powinni mieć przełożone terminy wizyt na czas po ustąpieniu zagrożenia epidemicznego,
2. pacjenci zgłaszający się na wizyty powinni przed wejściem do poczekalni zostać zapytani o występowanie u nich objawów infekcji dróg oddechowych oraz o aktualne infekcje u członków ich rodzin. W razie odpowiedzi twierdzących pacjenci powinni zostać odesłani do domu z zaleceniem kontaktu telefonicznego z lekarzem pierwszego kontaktu,
3. poczekalnia powinna być utrzymywana możliwie jak najbardziej pusta,
4. należy ograniczyć do niezbędnego, rozważnego minimum wizyty osób najbardziej podatnych na rozwinięcie choroby COVID-19, czyli osób w podeszłym wieku i obciążonych chorobami ogólnymi,
5. w przypadku potrzeby pilnej wizyty okulistycznej u osoby z potwierdzonym zakażeniem SARS-CoV-2, należy wysłać tę osobę do szpitala dedykowanego opiece nad pacjentami z COVID-19, wyposażonego w odpowiednie środki ochrony osobistej oraz posiadającego okulistyczną izbę przyjęć – jeśli taki jest dostępny,
6. podczas badania okulistycznego zaleca się stosowanie w lampach szczelinowych specjalnie zamontowanych osłon między głową lekarza, a głową pacjenta, w celu dodatkowej ochrony przed transmisją wirusa,
7. należy poinformować pacjenta, że w trakcie badania w lampie szczelinowej trzeba powstrzymać się od mówienia, dotyczy to zarówno lekarza jak i pacjenta,
8. pacjent z kaszlem, katarem, objawami grypopodobnymi powinien mieć maseczkę osłaniającą nos i usta w trakcie trwania badania okulistycznego,
9. po opuszczeniu gabinetu przez każdego pacjenta pokój oraz cały sprzęt powinien zostać dokładnie zdezynfekowany, łącznie ze wspomnianą osłoną lampy szczelinowej. Do dezynfekcji należy użyć środków zawierających przynajmniej 70 % alkoholu lub środków dezynfekcyjnych zatwierdzonych przez EPA (ich lista dostępna jest na stronie https://www.epa.gov/pesticide-registration/list-n-disinfectants-use-against-sarscov-2)

Zalecenia te zostały sformułowane na podstawie wytycznych Światowej Organizacji Zdrowia, WHO, oraz Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób, CDC.

1. Clinical Characteristics of Coronavirus Disease 2019 in China,W. Guan, Z. Ni, Yu Hu, W. Liang, C. Ou, J. He, L. Liu, H. Shan, C. Lei, D.S.C. Hui, B. Du, L. Li, G. Zeng, K.-Y. Yuen, R. Chen, C. Tang, T. Wang, P. Chen, J. Xiang, S. Li, Jin-lin Wang, Z. Liang, Y. Peng, L. Wei, Y. Liu, Ya-hua Hu, P. Peng, Jian-ming Wang, J. Liu, Z. Chen, G. Li, Z. Zheng, S. Qiu, J. Luo, C. Ye, S. Zhu, and N.
   Zhong, for the China Medical Treatment Expert Group for Covid-19, The New England Journal of Medicine, 28 February 2020.
2. Evaluation of coronavirus in tears and conjunctival secretions of patients with SARS‐CoV‐2 infection, Jianhua Xia MM, Jianping Tong MD, Mengyun Liu MM, Ye Shen MD, Dongyu Guo MD, Journal of Medical Virology, 26 February 2020.

Zdjęcie www.fotomasmedia.pl / www.gazeta-optyka.pl