Zaburzenia wzroku przy chorobach tarczycy

Tarczyca – gruczoł w kształcie motyla.

Tarczyca będąc niewielkim gruczołem pełni w naszym organizmie niebagatelną rolę. To w niej produkowana jest m.in. tyroksyna (T4) i trijodotyronina (T3). Te hormony są jednymi z ważniejszych uczestniczących w prawidłowym rozwoju naszego organizmu i jego funkcjonowaniu. Niedobór hormonów tarczycy już w życiu płodowym dziecka powoduje zaburzenia w rozwoju endokrynologicznym oraz indukuje zmiany układu nerwowego i kostnego. U dzieci następuje zahamowanie wzrostu i opóźnienie dojrzewania płciowego. Hormony tarczycy wpływają też m.in. na utrzymanie prawidłowego nawodnienia organizmu, funkcjonowanie układu pokarmowego, pracę układu krążenia, układu moczowego czy rozrodczego, uczestniczą w metabolizmie białek, tłuszczów i węglowodanów, wpływają na przemiany energetyczne w naszym organizmie. W dwóch słowach można stwierdzić, że tarczyca to rozwój i metabolizm.

Nadczynność, niedoczynność tarczycy a objawy oczne.

Zaburzenia czynności tarczycy prowadzą do różnych chorób, z których podstawowymi są autoimmunologiczna nadczynność tarczycy, inaczej choroba Gravesa-Basedowa oraz autoimmunologiczna niedoczynność tarczycy. Przyczyny obu chorób najprościej można opisać upraszczając, że przy nadczynności tarczyca wydziela za dużą ilość hormonów a przy niedoczynności jest ich za mało. Główną rolę w tych procesach odgrywa hormon TSH wydzielany przez przysadkę mózgową, który wpływa na działanie tarczycy.

Zwiększone stężenie hormonu tyreotropowego (thyroid-stimulating hormone – TSH) w surowicy zaobserwowano u kobiet obarczonych Dysfunkcją Gruczołów Meiboma (MGD) w porównaniu z grupą kontrolną. Choroby tarczycy zarówno niedoczynność, jak i nadczynność, aczkolwiek w różnych mechanizmach zarówno czuciowych, motorycznych jak i sensorycznych, są istotnym czynnikiem zespołu suchego oka. Szeroko pojęte zaburzenia pracy tarczycy, czyli wszystkie choroby tego narządu: nadczynność, niedoczynność, choroba Hashimoto doprowadzają do rozchwiania gospodarki hormonalnej organizmu, co wpływa niekorzystnie na skład filmu łzowego. Bardzo charakterystyczne w tej grupie schorzeń są również zaburzenia mrugania.

Nadczynność tarczycy przebiegająca z wytrzeszczem wymaga stałej współpracy okulisty i endokrynologa oraz systematycznych badań dodatkowych, w tym obrazowania wysokiej rozdzielczości oraz monitorowania perfuzji w nerwie wzrokowym (OCT tarczy, angio-OCT tarczy), wymiarów i ruchomości mięśni zewnątrzgałkowych (USG oczodołu), pomiarów ciśnienia wewnątrzgałkowego (I-care, aplanacja) oraz fotografii dna oka i badania perymetrii.

Wszyscy pacjenci wymagają szczególnej troski o zapewnienie dobrostanu na powierzchni oka, stosowania higieny brzegów powiek, substytucji łez oraz nowoczesnej nieinwazyjnej terapii suchego oka opartej na wykorzystaniu światła widzialnego.

Niedoczynność jest najczęstszym zaburzeniem czynności tarczycy – występuje u około 5% dorosłych kobiet i około 1% mężczyzn, choroba Hashimoto jest zaś najczęstszą przyczyną niedoczynności tarczycy. Choć częstość występowania choroby Hashimoto zwiększa się z wiekiem (zwłaszcza u osób po 60. r. ż.), choroba występuje również u osób młodych i dzieci, często u członków rodziny. Częściej występuje również u pacjentów z innymi chorobami autoimmunologicznymi (np. cukrzycą, nietolerancja glutenu w przebiegu celiakii, reumatoidalnym zapaleniem stawów, bielactwem, niedokrwistością).

Hashimoto.

Choroba Hashimoto to najczęstsze przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, na które cierpi coraz większa cześć populacji. W prawidłowych warunkach układ immunologiczny chroni nasz organizm. W tym przypadku natomiast w wyniku nieprawidłowego pobudzenia dochodzi do powstawania przeciwciał przeciwko własnej tarczycy. Powoduje to przewlekłe niebolesne zapalenie tarczycy, powoli (przez lata) niszczące ten gruczoł i prowadzące do zmniejszenia produkcji hormonów.

Drastyczny wzrost zachorowalności to m.in. wynik naszej diety oraz zanieczyszczeń powietrza. Tak! Tak! Smog, w którym żyjemy a dokładniej ujmując metale ciężkie zaburzają nasze procesy odpornościowe. Choroby te mają również uwarunkowania genetyczne.

Nazwa „choroba Hashimoto” pochodzi od nazwiska japońskiego chirurga dr Hakaru Hashimoto, który w 1912 roku opisał 4 przypadki tej choroby.

W niedoczynności tarczycy najczęstszymi objawami ocznymi są: zaburzenia ostrości widzenia, męczliwość wzroku, suchość oczu.

Pozostałe główne objawy wskazujące na niedoczynność tarczycy to:

• ciągłe uczucie zimna,
• zmęczenie/senność, osłabienie,
• depresja,
• zaburzenia pamięci
• zwiększenie masy ciała,
• rzadsze oddawanie stolca/zaparcia
• spowolnienie czynności serca, niskie ciśnienie tętnicze,
• uczucie zmniejszonej ciepłoty ciała, szczególnie dłoni i stóp
• sucha, łuszcząca się, blada skóra, suche włosy
• łamliwość włosów i paznokci
• zaburzenia miesiączkowania, niepłodność.

Photo by William Warby/Unsplash