Wszczepienie soczewki fakijnej – odwracalna metoda korekcji wady wzroku

Chirurgia refrakcyjna oferuje wiele możliwości skorygowania niemiarowości oka. Bardzo ważnym etapem jest wybór odpowiedniej metody dopasowanej do potrzeb pacjenta i warunków anatomicznych. Implantacja soczewki fakijnej umożliwia korekcję wady wzroku, przy zachowaniu akomodującej soczewki własnej pacjenta, a do tego jest metodą w pełni odwracalną. 

Czym są i jak działają soczewki fakijne? 

Soczewki fakijne Visian ICL to sztuczne elastyczne soczewki wszczepiane do oka pomiędzy tęczówkę a biologiczną soczewkę pacjenta. Tworzywo, z którego są wykonane to kolamer® – zaawansowany technologicznie biokompatybilny ze strukturami oka materiał powstały na bazie kolagenu. Soczewki fakijne poza właściwościami optycznymi pozwalającymi korygować wadę refrakcji zawierają filtry UVA i UVB stanowiące dodatkową ochronę dla siatkówki, zmniejszając tym samym ryzyko występowania jej schorzeń powodowanych promieniowaniem z tego zakresu. Wszczepione do komory tylnej oka są niewidoczne i niewyczuwalne, a odpowiednia kalkulacja mocy soczewek podczas wizyty kwalifikacyjnej połączona z szeregiem innych badań umożliwia wyraźne widzenie we wszystkich odległościach bez potrzeby stosowania okularów czy soczewek kontaktowych. 

Dla kogo przeznaczone są soczewki fakijne? 

Soczewki fakijne wyróżnia możliwość korygowania wad wzroku w bardzo dużym zakresie: 

• krótkowzroczność od –0,5 do –20 dioptrii 
• dalekowzroczność od +0,5 do +10 dioptrii 
• astygmatyzm do +6 dioptrii 

Stanowią zatem świetne rozwiązanie dla osób posiadających wysokie wady wzroku i cienkie rogówki, u których niemożliwe jest skorygowanie niemiarowości oka za pomocą laserowej korekcji wady wzroku. Są przeznaczone dla pacjentów w wieku 21-45 lat, a najnowsze modele pozwalają również korygować prezbiopię i są dedykowane dla osób pomiędzy 45-55 r.ż. Jest to też świetne rozwiązanie dla osób żyjących aktywnie czy uprawiających sport. Poprawa widzenia po wykonaniu zabiegu następuje u większości pacjentów tego samego dnia, a czas rekonwalescencji zwykle nie przekracza kilku dni. 

Wizyta kwalifikacyjna do zabiegu wszczepienia soczewek fakijnych 

Przed podjęciem decyzji o wykonaniu zabiegu każdy pacjent musi odbyć wizytę kwalifikacyjną podczas której przeprowadzany jest szczegółowy wywiad, badanie refrakcji z topografią rogówki Oculyzer i oceną głębokości komory przedniej, badanie przedniego odcinka oka, pachymetria i tonometria, badanie dna oka po rozszerzeniu źrenic oraz zdjęcie siatkówki laserem konfokalnym Eidon True Color. Pacjentowi wykonywane jest badanie USG (projekcja B), badanie śródbłonka rogówki, biometria Lenstar oraz kalkulacja soczewki fakijnej. Dodatkowo lekarz może zlecić wykonanie badania UBM oraz AS-OCT (optyczna koherentna tomografia przedniego odcinka oka Casia2). Niezwykle istotne jest zaprzestanie noszenia soczewek kontaktowych miękkich min. 2 tygodnie przed kwalifikacją, natomiast w przypadku soczewek twardych min. 4 tygodnie. Czas trwania wizyty kwalifikacyjnej to około 2-3 godziny. Kwalifikacja do zabiegu wszczepienia soczewek fakijnych jest niezbędnym i ważnym etapem wykonania zabiegu, którego nieodłącznym elementem są dokładnie i szczegółowo przeprowadzone badania. 

Jakie są przeciwwskazania do wykonania zabiegu? 

Podstawowym przeciwwskazaniem do wykonania zabiegu jest nieustabilizowana wada wzroku. Przyjmuje się, że aby wykonać zabieg wszczepienia soczewki fakijnej wada wzroku powinna być stabilna przez minimum rok. Ponadto przeciwwskazanie stanowi zbyt mała głębokość komory przedniej oka, nieprawidłowa budowa tęczówki lub niewłaściwa średnica źrenicy pacjenta, dystrofie śródbłonka rogówki, zbyt mała ilość komórek śródbłonka rogówki, odwarstwienie siatkówki, jaskra, choroby zwyrodnieniowe plamki żółtej oraz obecność chorób tkanki łącznej, niekontrolowana cukrzyca, choroby skóry, serca (wszczepiony rozrusznik), choroby nowotworowe, infekcje, ciąża i okres laktacji. U pacjentów nadwzrocznych przygotowujących się do implantacji soczewki fakijnej wykonuje się zabieg irydotomii. Przy użyciu lasera nanosekundowego Tango Reflex tworzony jest na obwodzie tęczówki niewielki otwór, który umożliwia przepływ cieczy wodnistej pomiędzy tylną a przednią komorą oka. Przeciwdziała to potencjalnym wzrostom ciśnienia wewnątrzgałkowego w przyszłości. Wykonany podczas zabiegu otwór jest niewidoczny, nie wpływa na widzenie, a sam zabieg jest krótki i bezbolesny dla pacjenta. 

Jak przebiega zabieg wszczepienia soczewek fakijnych i jaki jest okres rekonwalescencji? 

Przed przystąpieniem do zabiegu pacjentowi podawane są krople znieczulające, a okolice oka starannie dezynfekowane. Za pomocą specjalnych rozwórek unieruchamia się powieki pacjenta. Zabieg wszczepienia soczewek fakijnych trwa około kilkunastu minut. Chirurg poprzez niewielkie nacięcie w rogówce wprowadza zwiniętą soczewkę fakijną do komory przedniej oka umieszczając ją pomiędzy tęczówką a biologiczną soczewką pacjenta. Ustawiona we właściwym miejscu soczewka fakijna rozwija się i prostuje korygując w ten sposób niemiarowość układu optycznego oka. Cięcie wykonane na rogówce jest niezwykle małe, dlatego po wykonaniu zabiegu zakładany jest tylko opatrunek ochraniający gałkę oczną przed czynnikami zewnętrznymi. Zabieg jest bezbolesny, a poprawa widzenia następuje bardzo szybko. Okres rekonwalescencji jest indywidualny dla każdego pacjenta, zaś zwykle trwa około kilku dni. Przez około 3 tygodnie po zabiegu należy unikać wysiłku fizycznego i prowadzić oszczędny tryb życia, stosować zalecone przez lekarza krople przeciwzapalne oraz chronić oczy przed nadmiernym światłem słonecznym. 

Czy zabieg jest odwracalny? 

Wszczepienie soczewki fakijnej w odróżnieniu innych metod chirurgii refrakcyjnej jest jedyną w pełni odwracalną metodą korygowania niemiarowości oka. Oznacza to, że jeśli zajdzie taka potrzeba (np. zmieni się wada wzroku pacjenta lub pojawi się zaćma) soczewki fakijne można wymienić lub całkowicie usunąć. 

Wybór odpowiedniego sposobu chirurgicznej korekcji wady wzroku jest uwarunkowany czynnikami anatomicznymi, stylem życia pacjenta oraz możliwościami korekcyjnymi jakie oferuje dane rozwiązanie. Wykonywane podczas wizyty kwalifikacyjnej liczne badania i pomiary mają na celu wybranie rozwiązania, które przyniesie najlepsze efekty u danego pacjenta.

Opracowała mgr Klaudia Polowiec