Nadwzroczność a laserowa korekcja wzroku

Opracowała mgr Beata Gwóźdź

Nadwzroczność (dalekowzroczność) można korygować za pomocą okularów oraz soczewek kontaktowych. Osoby nadwzroczne mogą również kwalifikować się do chirurgii refrakcyjnej. Pacjentom można zaproponować soczewki fakijne, refrakcyjną wymianę soczewki lub laserową korekcję wady wzroku. Laserowa korekcja wady wzroku polega na kształtowaniu laserem przedniej powierzchni rogówki.

Nadwzroczność – co to za wada wzroku i jakie są jej rodzaje?

Jedną z niemiarowości oka jest nadwzroczność. Jest to stan, w którym dla oka nieakomodującego równoległa wiązka promieni wpadająca do oka ogniskuje się za siatkówką. Nadwzroczność może być spowodowana występowaniem zbyt krótkiej długości osiowej oka lub zbyt słabej mocy układu optycznego w porównaniu z parametrami dla oka miarowego.

Osoby z nadwzrocznością mogą dobrze widzieć przedmioty znajdujące się w dalszej odległości, natomiast podczas pracy w bliskich odległościach mogą odczuwać dyskomfort. Jakość widzenia u pacjenta z nadwzrocznością zależy od wielkości niemiarowości oraz od amplitudy akomodacji.

Akomodacja to zdolność soczewki do zmiany kształtu, dzięki czemu można ostro odwzorować przedmioty znajdujące się w różnej odległości od oka. Dzięki akomodacji możliwa jest kompensacja nadwzroczności. U wielu młodych nadwzrocznych osób podczas badania uzyskuje się pełną ostrość widzenia. Jeżeli niemiarowość jest całkowicie lub częściowo kompensowana przez mechanizm akomodacji to występuje nadwzroczność ukryta. U tych pacjentów mogą wystąpić objawy astenopijne, czyli zmęczenie oczu, bóle głowy, niewyraźne widzenie oraz dyskomfort podczas pracy w bliskich odległościach. Nadwzroczność ukryta może przejść w jawną w wyniku zmniejszenia amplitudy akomodacji z wiekiem.

Ze względu na wielkość niemiarowości, wyróżniamy nadwzroczność niską do +2,50 dioptrii, średnią od +2,50 do +6,00 dioptrii oraz wysoką ponad +6,00 dioptrii.

Laserowa korekcja nadwzroczności – kiedy można ją wykonać?

Kwalifikacja do laserowej korekcji wzroku obejmuje pełne badanie optometryczne i okulistyczne. Wizyty obejmują szczegółowy wywiad, który pozwala poznać historię korekcji pacjenta, jego potrzeby wzrokowe, środowisko pracy oraz motywację do wykonania zabiegu. Specjalista dokonuje pomiaru wielkości wady wzroku, stanu widzenia obuocznego i zdrowia oczu.

Do zabiegu laserowej korekcji wady wzroku kwalifikują się pacjenci, u których obserwuje się stabilną w czasie wadę refrakcji. Jeżeli u pacjenta występują częste zmiany korekcji, należy ustalić ich przyczynę. Zadawalające efekty korekcyjne uzyskuje się u osób między 21 a 45 rokiem życia. Dla pacjentów powyżej 45 roku życia rekomendowanym zabiegiem jest refrakcyjna wymiana soczewki. Nieprawidłowe parametry widzenia obuocznego, akomodacji, konwergencji, ruchów oczu wymagają wdrożenia terapii widzenia, aby uniknąć wystąpienia dolegliwości ze strony narządu wzroku po zabiegu. Przed kwalifikacją pacjent proszony jest, aby przez okres dwóch-trzech tygodni nie nosić miękkich soczewek kontaktowych, a stabilnokształtnych przez cztery tygodnie. Zaburzenia powierzchni oka i filmu łzowego mogą być przeciwwskazaniem, natomiast decyzję o kwalifikacji do zabiegu podejmuje specjalista. Występowanie chorób rogówki, siatkówki i jaskry wymagają wnikliwej diagnostyki podczas kwalifikacji. Jeżeli u pacjenta występuje zaćma rekomendowaną procedurą jest zabieg usunięcia zaćmy i wszczepienia sztucznej soczewki. Niektóre choroby ogólne, autoimmunologiczne, zaburzenia hormonalne, ciąża i laktacja mogą stanowić pewne przeciwskazanie do laserowej korekcji.

Specjaliści powinni przedstawić pacjentowi możliwe metody korekcji, z uwzględnieniem ich przebiegu oraz okresu rekonwalescencji. Pacjent po zapoznaniu się z tymi informacjami również uczestniczy w podjęciu decyzji.

Jakie są metody laserowej korekcji nadwzroczności?

Ze względu na metodę odsłonięcia istoty właściwej rogówki i głębokość działania lasera wyróżniamy zabiegi chirurgii laserowej głębokie (FemtoLASIK) oraz powierzchniowe (LASEK i EBK).
Najczęściej rekomendowaną metodą laserową jest zabieg FemtoLasik, ze względu na szeroki zakres korygowanych wad wzroku i krótki okres rekonwalescencji oraz efekty refrakcyjne. W tej metodzie używamy lasera femtosekundowego do utworzenia tzw. płatka oraz lasera ekscymerowego, który kształtuje powierzchnię rogówki. W metodzie LASEK nabłonek rogówki poddawany jest działaniu roztworu alkoholu, następnie cienki płatek rogówki jest unoszony i dokonuje się laserem ekscymerowy zmian kształtu rogówki. Inną metodą powierzchniową jest zabieg EBK, w którym nabłonek usuwany jest za pomocą jednorazowego urządzenia – epikeratomu, po tej czynności rogówkę również podaje się działaniu lasera ekscymerowego. Zabieg ten charakteryzuje się mniejszym dyskomfortem pooperacyjnym i krótszym okresem rekonwalescencji w porównaniu z innymi metodami powierzchniowymi.

Laserowe możliwości korekcyjne nadwzroczności to +5,00 dioptrii. W przypadku występowania astygmatyzmu mieszanego zakres korekcji to do 5,00 dioptrii.

Jakie są zalecenia po zabiegu i jak przebiega rekonwalescencja?

Okres rekonwalescencji zależy od wybranej metody korekcji wady wzroku oraz od czynników indywidualnych. Kilka godzin po zabiegu może wystąpić ból oczu lub uczucie ciała obcego pod powiekami. Należy unikać pocierania i ucisku powiek oraz możliwości dostania się do oczu wody podczas kąpieli. Przez kilka dni po zabiegu pacjent powinien ograniczyć wysiłek wzrokowy oraz powstrzymać się od prowadzenia pojazdów do momentu ustabilizowania ostrości widzenia. Przez okres miesiąca zalecany jest oszczędny tryb życia i unikanie dużego wysiłku fizycznego. Do sześciu miesięcy należy unikać ekspozycji ma słońce, zaleca się stosowanie dobrej jakości okularów przeciwsłonecznych.

Dla zabiegu FemtoLasik poprawa jakości widzenia zauważalna jest już na drugi dzień. Dla pozostałych czas ten może być dłuższy, ze względu na procesu regeneracyjne nabłonka rogówki. Stabilizacja ostrości może trwać do trzech miesięcy po zabiegu.

Dzień po zabiegu pacjent odbywa wizytę kontrolną, na której sprawdzana jest jakość widzenia oraz ocenia się przednią powierzchnię oka w lampie szczelinowej. Na tej wizycie przekazywane są dalsze zalecenia oraz ustalany jest harmonogram wizyt kontrolnych.

Wybór metody laserowej korekcji nadwzroczności oparty jest na podstawie szeregu badań wykonanych podczas kwalifikacji i dobierany jest indywidualnie dla pacjenta. Nowoczesne metody korekcji niemiarowości wzroku są procedurami bezpiecznymi i precyzyjnymi. Pozwalają na uzyskanie komfortu i jakości widzenia, bez konieczności stosowania korekcji okularowej lub soczewkowej.