Laserowa korekcja wzroku – Fakty i Mity 

Autor: Patryk Cierpiał

Pomimo coraz większej popularności laserowej korekcji wad wzroku, procedura ta nadal pozostaje owiana tajemnicą i krąży wiele mitów z nią związanych, bardzo często daleko mijających się z prawdą. Ten materiał ma na celu rozwianie wielu z nich, przybliżenie wiedzy na temat tego zabiegu oraz pomoc pacjentom w podejmowaniu przemyślanych i świadomych decyzji o swoim wzroku. 

MIT: Zabieg laserowej korekcji wzroku jest niebezpieczny 

Fakt: Obawa o swój wzrok jest całkowicie zrozumiała – w końcu to najważniejszy z naszych zmysłów, a tysiące lat ewolucji nauczyły nas, by instynktownie chronić nasze oczy. Nie dziwne więc, że samej myśli o operacji w tym obszarze towarzyszy niepokój. Jest on jednak nieuzasadniony w przypadku laserowej korekcji wzroku, która należy do jednych z najbezpieczniejszych procedur medycznych. Częstość występowania komplikacji jest bardzo niska, a pogorszenie wzroku w stosunku do stanu wyjściowego zdarza się u mniej niż 1% pacjentów. Zabieg taki nie był również nigdy jedynym powodem ślepoty u operowanego. Warto też zauważyć, że soczewki kontaktowe, często używane przez kandydatów do laserowej korekcji wzroku, mogą stanowić większe zagrożenie dla wzroku niż sam zabieg, nawet trzy razy częściej powodując zapalenie spojówek.  

MIT: Laserowa korekcja wzroku usuwa tylko małe wady wzroku 

Fakt: Wiele lat badań naukowych pozwoliło dokładnie ocenić jakie wady refrakcji jesteśmy w stanie skutecznie i bezpiecznie korygować. Dzisiejsze aparaty używające laserów femtosekundowych są w stanie zredukować krótkowzroczność do -9 dioptrii, nadwzroczność do +4 dioptrii oraz astygmatyzm sięgający 5 dioptrii. Usunięcie tak wysokich wad refrakcji wymaga jednak dobrych warunków do zabiegu, takich jak odpowiednia grubość rogówki i szerokość źrenicy. Parametry te jednak nie będą miały tak dużej wagi u większości pacjentów, u których wada wzroku jest niższa i zazwyczaj nie jest ograniczeniem do wykonania zabiegu. 

MIT: Efekty zabiegu nie są trwałe i trzeba go powtarzać 

FAKT: Efektem laserowej korekcji wzroku przeprowadzonej na ustabilizowanej wadzie wzroku jest jej trwałe usunięcie. Zdarza się jednak czasami, że pacjenci wymagają przeprowadzenia rekorekcji, czyli ponownego wykonania zabiegu. Powodem nie jest jednak błąd popełniony podczas pierwszego zabiegu, a naturalna progresja wady wzroku. W rzadkich przypadkach po zakończeniu procesu gojenia „dokorygowujemy” wady resztkowe. Do takiej sytuacji dochodzi u około 5-15% pacjentów. Głównym czynnikiem ryzyka wystąpienia pogorszenia widzenia jest wysokość przedoperacyjnej wady wzroku. Wraz ze wzrostem wady refrakcji, idzie wzrost częstości pooperacyjnych regresji. Dodatkowym czynnikiem jest również nadwzroczność – osoby z „plusami” częściej doświadczają pogorszenia wzroku. Ze względu na to, że do regresji najczęściej dochodzi w pierwszym roku po zabiegu, w Centrum Okulistycznym Świat Oka okres ten jest objęty gwarancją, a ewentualna rekorekcja wykonywana jest bezpłatnie, w ramach ceny pierwszego zabiegu. 

MIT: Po zabiegu laserowej korekcji wzroku nigdy nie będę już mieć problemów ze wzrokiem 

FAKT: Nie jest to niestety prawda. Zabieg ma za zadanie rozwiązać jeden konkretny problem, jakim jest wada wzroku, czyli fizyczna niemiarowość w układzie optycznym. Pozostaje natomiast cała gama innych problemów, które mogą się pojawić niezależnie od wykonanego zabiegu. Choroby siatkówki czy zaćma są dość częstymi schorzeniami, dotykającymi całej populacji, w tym osób poddanych laserowej korekcji wzroku. Najczęściej dotyczy to pacjentów krótkowzrocznych, których oczy wymagają regularnych badań profilaktycznych. Na szczęście prawdopodobieństwo ich występowania rośnie jednak dopiero z wiekiem, więc większość pacjentów będzie mogła cieszyć się dobrym widzeniem bez korekcji okularowej przez przynajmniej kilkadziesiąt lat po zabiegu. To samo dotyczy prezbiopii (inaczej starczowzroczności), czyli problemu z widzeniem na bliskie odległości będącego naturalnym procesem fizjologicznym pojawiającym się wraz ze starzeniem się organizmu. Zaburzenie to, choć często nieuniknione, zazwyczaj zaczyna dawać widoczne objawy dopiero około 40-50 roku życia i wymaga korekcji okularowej do czytania. 

MIT: Stracę wzrok, jeśli poruszę się w trakcie zabiegu 

FAKT: W kluczowym momencie zabiegu, kiedy laser usuwa tkankę rogówki, nadając jej odpowiedni kształt i korygując wadę wzroku, pacjent powinien leżeć nieruchomo i utrzymywać skupiony wzrok na wyznaczonym punkcie. Jednak co, jeśli akurat wtedy kichnie lub ruszy się z jakiegokolwiek innego powodu? Na szczęście nie będzie to miało żadnego wpływu na wynik zabiegu. Dzięki technologii śledzenia wzroku pacjenta, w przypadku jakiegokolwiek ruchu, oprogramowanie skompensuje te zmiany, gwarantując prawidłowy przebieg procedury. 

MIT: Zabieg laserowej korekcji wzroku się nie opłaca 

FAKT: Jednorazowy koszt zabiegu, w porównaniu do kosztu okularów korekcyjnych jest wysoki. W ujęciu długofalowym jest on jednak znacznie bardziej opłacalny. Po wykonaniu laserowej korekcji wzroku, przez kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt lat pacjenci nie muszą już kupować kolejnych okularów czy soczewek kontaktowych. Co więcej, przez tak długi czas łączny koszt regularnych zmian okularów, zakupu nowych soczewek i innych akcesoriów może narosnąć do wielokrotności ceny zabiegu. Dodatkowym atutem wykonania zabiegu jest większy komfort życia i zaoszczędzony czas. 

MIT: Po zabiegu często pojawiają się bolesne powikłania  

FAKT: Dzięki minimalnej ingerencji w tkankę oka podczas procedury, jakikolwiek ból występuje bardzo rzadko. Przez kilka pierwszych godzin po zabiegu może pojawić się natomiast uczucie dyskomfortu, które niwelują zalecone przez lekarza doustne leki przeciwbólowe. Dyskomfort ten kontrolowany jest dodatkowo przez leki przeciwzapalne i antybiotyki podawane w okresie pozabiegowym. 

MIT: Zabieg laserowej korekcji wzroku można wykonać u każdej osoby z wadą wzroku 

FAKT: Kluczowa dla powodzenia zabiegu jest prawidłowa kwalifikacja pacjenta. Niestety nie dla każdego będzie to odpowiednia metoda korekcji wzroku. Kandydat do laserowej korekcji powinien mieć ukończone 18 lat oraz stabilną wadę wzroku, mieszczącą się w zakresie operacyjnym lasera. Warunkiem kwalifikacji są również zdrowe i wystarczająco grube rogówki oraz brak innych przeciwwskazań do wykonania zabiegu, takich jak zaawansowany zespól suchego oka, jaskra, zaćma czy prezbiopia (starczowzroczność). 

MIT: Po zabiegu na długi czas muszę zrezygnować z uprawiania sportu 

FAKT: Wiele osób rozważa wykonanie laserowej korekcji wzroku właśnie po to, by móc bez ograniczeń oddać się swojej ulubionej aktywności fizycznej. Długi okres rekonwalescencji byłby więc w tej sytuacji zdecydowanie niepożądany. Szczęśliwie, ograniczenia po zabiegu są znacznie mniejsze niż często się słyszy. Do lekkich aktywności takich jak bieganie można wrócić już po tygodniu od wykonania zabiegu, natomiast z treningami siłowymi najlepiej ograniczyć się przynajmniej przez miesiąc. Podobnie sytuacja wygląda z pływaniem czy sportami kontaktowymi, ale w ich przypadku należy pamiętać o odpowiedniej ochronie oczu, przy pomocy okularów czy gogli. Pamiętajmy również, że każdy pacjent jest inny, a powrót do jakiejkolwiek aktywności fizycznej najlepiej skonsultować z lekarzem okulistą. 

MIT: Laserowa korekcja wzroku to jedyna skuteczna metoda na pozbycie się wady wzroku 

FAKT: Laserowa korekcja wzroku nie jest jedynym sposobem na usunięcie wady wzroku. Pacjenci, którzy nie kwalifikują się do zabiegu z powodu zbyt cienkiej rogówki czy za dużej wady refrakcji mogą być kandydatami do wszczepienia soczewki fakijnej. Natomiast pacjenci z zaćmą czy prezbiopią mogą podejść do zabiegu refrakcyjnej wymiany soczewki. Ostateczny wybór metody powinien zależeć od wspólnej decyzji pacjenta i lekarza, biorąc pod uwagę możliwości i oczekiwane efekty.

Mamy nadzieję, że niniejszy artykuł skutecznie rozwiał część nurtujących wątpliwości oraz mitów związanych z procedurą laserowej korekcji wad wzroku. Jest to zabieg, który może w realny sposób odmienić życie pacjenta, całkowicie eliminując potrzebę noszenia okularów i soczewek kontaktowych. Warto zatem podarować sobie szansę na lepsze widzenie i rozważyć zabieg, podchodząc do kwalifikacji, podczas której lekarz dokładnie omówi cały proces i wyjaśni detale, będące uzupełnieniem do zagadnień poruszonych w artykule. 

Bibliografia: 

1. Boyd, K. (2023) LASIK – Laser Eye surgery, American Academy of Ophthalmology. Available at: https://www.aao.org/eye-health/treatments/lasik (Accessed: 28 November 2023).  
2. LASIK complications and LASIK Eye Surgery Risks (2022) Refractive Surgery Council. Available at: https://americanrefractivesurgerycouncil.org/lasik-complication-rate-latest-facts/ (Accessed: 28 November 2023).  
3. Reoperation after LASIK and PRK (no date) CRSToday. Available at: https://crstoday.com/articles/2003-nov/1103_04-html (Accessed: 28 November 2023).