Aktywność fizyczna a laserowa korekcja wzroku – co warto wiedzieć?

Opracowała mgr Klaudia Polowiec

Wady wzroku wymagające stosowania stałej korekcji są dużym utrudnieniem podczas wykonywania aktywności sportowych. Nie każda osoba może stosować soczewki kontaktowe, a obecność okularów na nosie bardzo często przeszkadza podczas aktywnych ćwiczeń ruchowych. Prawidłowo skorygowana wada wzroku przedkłada się na osiągnięcia sportowe, a w przypadku niektórych dyscyplin jest niezbędnym warunkiem w dalszym trenowaniu. Sposobem na dobre widzenie i jednoczesne pozbycie się okularów lub soczewek kontaktowych jest laserowa korekcja wady wzroku, ale czy po wykonaniu zabiegu możemy dalej wykonywać nasze ulubione aktywności fizyczne?

Wada wzroku – w uprawianiu jakich sportów przeszkadza najbardziej?

Ciągłe poprawianie zsuwających się z nosa okularów podczas biegu czy gry w piłkę jest nie tylko niewygodne, ale sama obecność tego typu korekcji ogranicza pole widzenia. Wykonywanie wszelkich sportów kontaktowych wiąże się z ryzykiem zniszczenia okularów, a nawet urazu podczas uderzenia. Większość problemów można rozwiązać zastosowaniem soczewek kontaktowych, jednak nie jest to rozwiązanie, które sprawdzi się dla każdego. Pływanie w soczewkach kontaktowych jest możliwe tylko przy użyciu szczelnych okularów pływackich. Wspinaczka wysokogórska będzie zdecydowanie bardziej przyjemna przy zastosowaniu soczewek kontaktowych. Jednak zbyt długa ilość czasu spędzona w soczewkach kontaktowych i brak odpowiedniej pielęgnacji, która w takich warunkach może nie być możliwa, mogą przyczynić się do nawracających infekcji i podrażnień, a nawet wiązać się z koniecznością zaprzestania stosowania tego typu korekcji. Wzrok ma bardzo duże znaczenie w osiągnięciach sportowych. Prawidłowe widzenie obuoczne, przestrzenne, szerokie pole widzenia są niezwykle ważne dla inicjacji ruchu. Podczas strzelectwa, gier zespołowych czy gry w tenisa bardzo istotne jest precyzyjne namierzenie celu, które przy braku prawidłowego skorygowania wady wzroku nie jest możliwe.

Laserowa korekcja wady wzroku – rozwiązanie dla osób aktywnych fizycznie

Możliwość pozbycia się wady wzroku, jaką oferuje zabieg laserowej korekcji wzroku, jest niezwykle kuszącym rozwiązaniem, szczególnie dla osób aktywnych fizycznie. Laserowa korekcja wady wzroku przy zastosowaniu nowoczesnych laserów refrakcyjnych pozwala na usunięcie wad wzroku takich jak:

• krótkowzroczność (do -12.00 dioptrii),
• nadwzroczność (do +5.00 dioptrii),
• astygmatyzm (od -6.00 do +5.00 dioptrii),
• astygmatyzm mieszany (do 5.00 dioptrii).

Ze względu na sposób odsłonięcia istoty właściwej rogówki wyróżniane są metody głębokie, czyli takie gdzie następuje odpreparowanie płatka rogówki (np. FemtoLASIK) oraz metody powierzchniowe, podczas których nabłonek jest usuwany (np. EBK, LASEK, EPI-LASIK, PRK, TE-PRK). Wpływ na wybór odpowiedniej dla danego pacjenta metody wykonania zabiegu mają mierzone podczas wizyty kwalifikacyjnej parametry anatomiczne oka, ale także rodzaj uprawianej aktywności. Mimo że każda z metod jest bezpieczna zabiegi, podczas których następuje odpreparowanie płatka rogówki, są bardziej ryzykowne u osób uprawiających sporty kontaktowe, z uwagi na ryzyko pourazowego przemieszczenia płatka. Dlatego też u takich pacjentów częściej wybierana jest metoda powierzchniowa np. EBK.

Laserowa korekcja wady wzroku metodą EBK – jak przebiega zabieg?

Podczas zabiegu EBK najbardziej zewnętrzna struktura rogówki – nabłonek – jest usuwany warstwowo przy użyciu jednorazowego urządzenia – epikeratomu. Następnie laserem ekscymerowym WaveLight EX500 modeluje się kształt rogówki. W przypadku krótkowzroczności działanie lasera ma na celu spłaszczenie centralnej części rogówki, natomiast w oku nadwzrocznym jej uwypuklenie. W ten sposób osiągana jest odpowiednia moc refrakcyjna układu optycznego oka, która zapewnia wyraźne, ostre widzenie. Zabieg trwa około 15-20 minut i przeprowadzany jest w znieczuleniu miejscowym podawanym w formie kropli. Po wykonanym zabiegu przez pierwsze 72 godziny pacjent może odczuwać ból oczu lub uczucie ciała obcego pod powieką, dlatego warto wyposażyć się w leki przeciwbólowe. Stabilizacja widzenia i osiągnięcie pełnej ostrości wzroku następują od 2 do 4 tygodni. Zakres korygowanych wad jest w przypadku metody EBK nieco mniejszy, gdyż pozwala ona na skorygowanie: krótkowzroczności do maksymalnie -8,00 D, nadwzroczności do +3,00 D oraz astygmatyzmu do 5,00 D. Po zabiegu proces odnowy nabłonka rogówki zachodzi w naturalny sposób, gdyż jest on jedyną warstwą rogówki posiadającą zdolność do regeneracji. Jest to zatem metoda chętnie wybierana u osób narażonych na liczne urazy (m.in. podczas sportów kontaktowych) oraz pacjentów posiadających cienką rogówkę.

Jak szybko po zabiegu można wrócić do uprawiania sportu?

Po upływie około dwóch tygodni od wykonania zabiegu możliwe jest wykonywanie lekkich aktywności jak np. jazda na rowerze. Jednak przez pierwszy miesiąc zalecany jest oszczędny tryb życia, unikanie wysiłku fizycznego, w tym podnoszenie ciężkich przedmiotów. Wykonywanie sportów ekstremalnych jak wspinaczka wysokogórska czy nurkowanie jest przeciwwskazane przez pierwsze 4 miesiące. Po zabiegu pacjent odbywa regularne wizyty kontrolne, gdzie lekarz okulista monitoruje proces regeneracji oczu po zabiegu oraz edukuje pacjenta w kwestii przestrzegania zaleceń pozabiegowych.

Laserowa korekcja wady wzroku jest szybkim i bezbolesnym zabiegiem, dzięki któremu możliwe jest osiągnięcie odpowiedniej mocy refrakcyjnej układu optycznego oka. W konsekwencji pacjenci mogą cieszyć się dobrym, wyraźnym widzeniem bez potrzeby stosowania korekcji okularowej czy kontaktowej, co jest szczególnie dotkliwe podczas aktywności ruchowych. Wybór odpowiedniej metody wykonania zabiegu jest uwarunkowany szczegółowymi badaniami przeprowadzanymi podczas wizyty kwalifikującej. Aby proces regeneracji po zabiegu przechodził w sposób prawidłowy, pacjentom zalecane jest m.in. ograniczenie wysiłku fizycznego. Jest to jednak stan chwilowy, po którym następuje powrót do ulubionych aktywności sportowych, tym razem bez ograniczeń.